TOM FABER
EXHIBITION
MAY 5TH 2019
‘’Myth-making’’
In the summer of 2016, Pokémon Go was released. It allowed you to see Pokémon through your phone camera, situated in the world with GPS, challenging you to catch them. Creatures could become visible all around you; you could see flaming horses appearing by the Parthenon, magnet- creatures wandering the streets, two headed birds walking on water.
The app was a craze – short lasting and kitsch. But it was a contemporary, technological distortion of an ancient human impulse – to see, to exist with and to accept a parallel world, overlaid on our own.
In Kefalonia last year I began thinking about the overlap of myth and the natural world. Ancient Greek culture considered beings and Gods to be embedded in the forces of nature – literally within the wind and the sea. Then and now, we have an impulse towards enchantment with our own inventions, our own power to hybridize and manipulate the biological world in both fiction and reality.
So what is the difference? Is something else at work here?
Man-made events are occurring on a scale now that seems to require myths, which have been used over time to help us conceive of complex natural and social phenomena.
But things that we might have considered of mythical status and size –the reconstruction of clone animals from samples, the digging up of ancient oil for burning, the visibility of funny hybrid animals through our phone cameras – have become normalized to the extent that the idea of what is a ‘myth’ is challenged.
Myth also means a lie, untruth. And now, in a scientific age, it is difficult to say that we thought the universe was born from an egg, or from the body of a frost giant, or will end in such a way.
But it is possible that reaching towards these ‘untruths’ can create a framework for conceptualizing troubling developments that are beyond our normal sight range. This mythical register helps us examine something that appears mythical itself: our constantly increasing power to distort the world around us.
…………
‘’Mυθοπλασία’’
Το καλοκαίρι του 2016, κυκλοφόρησε το Pokémon Go. Eπέτρεψε να δούμε Pokémon μέσω της κάμερας τηλεφώνου μας, εγκατεστημένο στον κόσμο με GPS, προκαλώντας να τα πιάσουμε. Τα Πλάσματα θα μπορούσαν να είναι ορατά γύρω μας. θα μπορούσαμε να δούμε άλογα με φλόγες να εμφανίζονται από τον Παρθενώνα, πλάσματα μαγνήτες να περιπλανιούνται στους δρόμους, δικέφαλα πουλιά που περπατούν στο νερό.
Η εφαρμογή ήταν μια τρέλα – βραχυχρόνια και kitsch. Αλλά ήταν μια σύγχρονη, τεχνολογική παραμόρφωση μιας αρχαίας ανθρώπινης ώθησης να βλέπει και στην περίπτωση αυτή να αποδέχεται έναν παράλληλο κόσμο σε συνύπαρξη με το δικό μας.
Στην Κεφαλονιά πέρυσι άρχισα να σκέφτομαι την συνύπαρξη του μύθου και του φυσικού κόσμου. Ο αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός θεωρούσε δυνατό όντα και Θεοί να ενσωματώνονται στις δυνάμεις της φύσης – κυριολεκτικά μέσα στα φυσικά στοιχεία όπως στον άνεμο και στη θάλασσα. Τότε και τώρα ως άνθρωποι κατέχουμε μια ώθηση προς τη γοητεία για τις δικές μας εφευρέσεις, τη δική μας δύναμη να υβριδοποιούμε και να χειραγωγούμε τον βιολογικό κόσμο τόσο στη μυθοπλασία όσο και στην πραγματικότητα.
Κατ’ αυτή την έννοια ποια είναι η διαφορά; Υπάρχει κάτι άλλο εδώ;
Τα γεγονότα που προκαλούνται από τον άνθρωπο συμβαίνουν σε τέτοια κλίμακα, που τώρα ανακαλεί τους μύθους που έχουν χρησιμοποιηθεί στην πάροδο του χρόνου, για να μας βοηθήσουν να συλλάβουμε σύνθετα φυσικά και κοινωνικά φαινόμενα.
Αλλά τα πράγματα που θα μπορούσαμε να λάβουμε υπόψη για τη μυθική τους υπόσταση και το μέγεθος –όπως η ανακατασκευή κλώνων από ζωικά δείγματα, η εκσκαφή αρχαίου πετρελαίου για καύση, η ορατότητα περίεργων υβριδικών ζώων μέσω των τηλεφωνικών μας καμερών – υποστηρίζουν μία κανονικότητα σε βαθμό που πλέον η ιδέα του τι είναι μύθος αμφισβητείται.
Ο μύθος σημαίνει επίσης ψέμα, αναλήθεια. Και τώρα, σε μια επιστημονική εποχή, είναι δύσκολο να πούμε ότι πιστεύαμε ότι ο κόσμος γεννήθηκε από ένα αυγό ή από το σώμα ενός παγωμένου γίγαντα ή θα τελειώσει με τέτοιο τρόπο.
Αλλά είναι πιθανό ότι η προσέγγιση αυτών των «αναληθειών» μπορεί να δημιουργήσει ένα πλαίσιο για την εννοιοποίηση των ανησυχητικών εξελίξεων που είναι πέρα από το φυσιολογικό εύρος των οραμάτων μας. Αυτό το μυθικό μητρώο μας βοηθά να εξετάσουμε κάτι που μοιάζει μυθικό αφεαυτού: τη συνεχώς αυξανόμενη δύναμη μας να στρεβλώνουμε τον κόσμο γύρω μας.
